Business model innovatie is hot. En dat komt ook niet uit de lucht gevallen, want bedrijven die hun business model op tijd innoveren doen het echt beter. Maar hoe doe je dat? In dit artikel leggen we uit wat een business model precies is en waarom en hoe je het kunt blijven heruitvinden. Omdat gewoon verderdoen omdat je winst maakt niet altijd de meest vooruitziende houding is met het oog op een future-proof organisatie.
Wat is dat precies, een business model? Daarover liggen de meningen nogal uit elkaar. Als het over innovatie gaat, richten wij ons graag op een definitie waarin duidelijk wordt uit welke componenten een business model opgebouwd is. Eentje waaruit duidelijk blijkt aan welke knoppen je kunt draaien om verandering in gang te zetten. Een business model brengt een totaalbeeld van de manier waarop een organisatie waarde creëert (creating value), levert (delivering value) en te gelde maakt (capturing value). Simpel gezegd biedt een business model antwoord op 4 essentiële vragen:
In een notendop zijn er 3 brede categorieën van innovatie:
Bedrijven zijn geneigd om een maximum aan resources te investeren in offering bijvoorbeeld om het product zo cool mogelijk te maken. Veel minder middelen vloeien naar innovatie van het business model (bedrijf). En dat is een gemiste kans want het staat als een paal boven water dat de ROI veel hoger is bij business model innovatie.
Business model innovatie gaat over het vernieuwen en verbeteren van je verdienmodel, waardeketen (door je stakeholders te analyseren), structuur en bedrijfsprocessen, en je business model an sich natuurlijk.
Het business model canvas, de visuele voorstelling van je business model, is alvast een handige tool hiervoor. Het canvas bevat 9 elementen die geïnnoveerd kunnen worden. Het is een ‘holistische’ benadering gericht op het verbeteren van het gehele systeem met als doel de winstgevendheid en de positie van het bedrijf te versterken ten opzichte van de concurrentie.
Welke strategieën kun je volgen om je business model te innoveren? De meest revolutionaire businessmodellen blijken een kwestie te zijn van het simpelweg goochelen met bestaande concepten:
KOPIËREN VAN EEN BESTAAND MODEL UIT EEN ANDERE SECTOR
De meest toegepaste strategie is het ‘overplanten’ van een bestaand business model uit een andere sector naar de eigen sector. Ideaal want de blueprint is er en je leert van andermans eerder gemaakte fouten. Bijvoorbeeld het abonnementsmodel van magazines en fitnesscentra dat gretig overgenomen werd door streamingdiensten (Netflix, Spotify) en mobiliteitsaanbieders (Bird, Poppy).
COMBINATIE VAN BESTAANDE BUSINESSMODELLEN
Bij deze strategie worden bestaande businessmodellen gecombineerd, bijvoorbeeld door toepassing van het abonnementsmodel met het direct-to-consumer model. Pippa Shaving, Boombrush, Singular Society van H&M of Lynck & Co bijvoorbeeld, respectievelijk aanbieders van abonnementen voor scheermesjes, tandenborstels, kleding en wagens, en wel rechtstreeks aan eindklanten gelinkt via het eigen online verkoopkanaal. Met het combineren van meerdere business modellen verklein je de kans op copycats.
NIEUWE TOEPASSING VAN BUSINESS MODEL IN EEN ANDER GAMMA
De geslaagde business model innovatie bij het ene assortiment kan ook worden toegepast bij het andere assortiment van dit bedrijf. Een voorbeeld hiervan is Nestlé. De Nespresso-formule met de succesvolle capsules voor koffie- en espressomachines past Nestlé ook toe bij babyvoeding met de BabyNes capsules. Dankzij innovatie kan je je business model dus op verschillende manieren verbeteren.
Allereerst kan je door je business model te innoveren meer waarde creëren voor klanten. Zo biedt je met een vernieuwde configuratie een antwoord op de immer evoluerende klantbehoeften.
Daarnaast kan een business model versterkt worden door met de nieuwe inrichting minder waarde te leveren en meer waarde te oogsten. Minder waarde leveren gaat om het reduceren van de middelen die nodig zijn om het business model te laten draaien en meer waarde oogsten gaat om het vergroten van de inkomstenstromen.
Ook kunnen aanpassingen van het business model leiden tot een sterker concurrentievoordeel. Bijvoorbeeld Zara die gewone kledij verkoopt en toch de concurrentie steeds voor is door sneller te produceren en sneller te switchen van collectie.
Tot slot kan een business model verbeterd worden door de waarden en overtuigingen van een organisatie beter na te streven. Winst kan ruimer opgevat worden dan enkel het financiële aspect. Ook impact maken is een vorm van winst voor een bedrijf.
Om maximaal succes te oogsten wordt vaak een combinatie van verschillende optimalisaties gerealiseerd. Een meevaller want je hoeft de puzzel voor je business model innovatie niet from scratch te leggen. Het vernuftig combineren van bestaande concepten en ze afstemmen op jouw eigen situatie blijkt een winning formule. Als in jouw bedrijf nog niet alle neuzen voluit in de richting van innovatie van het huidige business model staan: now is the time!
