6 mijnen die een bom onder je innovatieteam leggen

Ondernemingen en organisaties die relevant willen blijven stellen dezer dagen met gusto een intern innovatieteam samen. Vernieuwen en disruptie opzoeken vraagt om een dedicated team effort waarbij voor een keer buiten de lijntjes mag gekleurd worden. Innovation Task Force, assemble! Maar eens de quotes van Steve Jobs aan de muur hangen en de ideeënbal in het rond vliegt, durven goede bedoelingen wel eens om te slaan naar creatieve innovatiechaos. Welke mijnen liggen bezaaid op je innovatieroute en hoe worden ze onschadelijk gemaakt? Wij sturen onze mijnenveger op pad.

#1 ZOEK DE BALANS TUSSEN DROOM EN DAAD

De ‘klassieke’ rollen voor een innovatieteam lezen als volgt: technologisten (tech-savanten en developers), strategisten (kritische denkers en planners), project managers (facilitators en organisators), product experts (de autoriteit als het op product x aankomt) en ambassadeurs (communicators en diplomaten). Die horen alle vijf opgenomen te worden, liefst door verschillende teamleden. Beschik je over een 'Opportunity Designer' of 'Innovation Process Expert'? Fancy. Is dit een vereiste? Absoluut niet.

Er bestaat namelijk geen gouden samenstelling voor het feilloze innovatieteam. Elke organisatie is intern anders opgebouwd en niet iedereen beschikt over de innovatieve kennis en mankracht om een tienkoppig dream team uit te rollen. Wel kan er altijd gewaakt worden over een juiste balans tussen innovation en governance, tussen dromers en planners, tussen doeners en denkers. Regelmatig evalueren of het evenwicht en de diversiteit nog snor zitten helpt om de neuzen in dezelfde richting te houden. Wees bovendien niet te beroerd om externe hulp in te roepen. Een frisse opinie van een specialist ter zake kan een nieuwe wind door een vastlopend project doen waaien.

#2 Wees op je hoede voor de speeltuin-reputatie

Heldere communicatie over het innovatieteam naar de rest van de organisatie toe wordt vaak over het hoofd gezien. Nochtans valt de disruptieve invloed van zo’n team niet te onderschatten. Zeker in de experimentele beginfase mag er binnen een innovatieteam best creatief worden omgesprongen met ideeën en uitdagingen. Dat wekt al snel de indruk van een ‘niets moet, alles mag’-speeltuin. Beschik je over een kantoor met open vloer? Besef dan dat medewerkers die met hun gewone dagtaken bezig zijn een fout beeld kunnen krijgen van de innovatiekermis een beetje verderop.

Transparante communicatie over de rol, het doel en de werkwijze van team innovatie helpt om een breed gedragen vote of confidence te krijgen. Het laat tevens toe om een nieuwe instroom aan ideeën vanuit onverwachte hoeken te ontluiken. Plus, team innovatie krijgt niet het gevoel zich voortdurend te moeten verantwoorden naar collega’s toe.

#3 Ownership up for grabs

Elke vorm van ownership overlaten aan een Chief Innovation aan de top, of een Lead Strategist in het midden is taboe. Het is verleidelijk om een ijverige innovator met de juiste leadership- en/of managementskills eindverantwoordelijkheid te geven over goedgekeurde projecten. Ondanks de beste bedoelingen zal deze persoon uiteindelijk overweldigd geraken door wat er op zijn of haar bord ligt. Half afgewerkte producten en een weinig efficiënte doorstroming zijn het gevolg.

Geef daarom ownership aan elk teamlid. Dat kan op vlak van doelstellingen of op vlak van (sub)projecten. Leaders horen niets uit handen te nemen maar in plaats daarvan mede-innovators te ondersteunen en te motiveren. Erken ook auteurschap van het individu en geef ruimte aan deze persoon om de uitwerking van het project te leiden als gids aan de kant. ‘Design without Ego’ is een mooie gedachte, maar beloftevolle ideeën kunnen uitdoven eens ze hun auteursstempel kwijt zijn.

#4 Manage the expectations

Het succes van een innovatieteam staat of valt met de verwachtingen die eraan gekoppeld zijn. Die zijn best eerlijk, realistisch en helder. Denk hierbij eerder aan strategische doelstellingen dan aan kwantificeerbare targets. Moet het een business case worden? Een uitgewerkt concept? Wat is de rol van onze bestaande business? Willen we binnen de huidige markt bewegen of een nieuwe aanboren? En vooral: wat is de achterliggende visie? Waarom doen we dit?

Concrete KPI’s in de vorm van winst- of omzetcijfers zijn een molensteen rond de nek van een innovatieteam. Deze moeten te allen prijze vermeden worden. Een carte blanche over de volledige lijn is geen must maar een dedicated budget waaraan geen concrete verwachtingen zijn gekoppeld komen innovatie gegarandeerd ten goede. (Half)jaarlijkse evaluaties laten voldoende ruimte om koerswijzigingen door te voeren.

#5 Vergeet de navelstreng niet door te knippen

Interne innovatieteams zijn opgebouwd uit werknemers die al jaren aan dezelfde kar trekken. Hun visie en doelen liggen - hopelijk - op dezelfde lijn als die van de organisatie. Om een innovatietraject te doen slagen moeten ze zich echter volledig loskoppelen van bestaande structuren. Een innovatieve organisatie hoort ambidextrous of tweeledig te zijn. Team innovatie wordt op die manier niet gehinderd in hun aanpak, beslissingen, governance, maar wel gefaciliteerd op vlak van tools, personeel en budget. Het is de reden waarom de eerder vermelde vote of confidence absoluut hoort te zijn.

Wat niet wil zeggen dat opdrachtgevers en investeerders in het ongewisse moeten worden gelaten. De rol van ambassadeur of innovation advocate is mede in het leven geroepen om communicatie naar de C-levels te verzorgen. Gemodereerd tweerichtingsverkeer dus.

#6 NEEM TEAM INNOVATIE NIET OP IN DE P&L VAN JE ORGANISATIE

Innovatieteams worden doorgaans gezien als kost, niet als bron van rendement. De kans is groot dat de cijfers van team innovatie in de winst-en-verliesrekening op korte termijn rood kleuren. Logisch. Innovatie levert vooral op de lange termijn op. Maar onderschat de kracht van rode cijfers niet. Ze prikkelen om de stekker uit veelbelovende projecten te trekken. Met als gevolg dat gemaakte investeringen nada, zip, nothing opleveren.

Voeg je innovatieteam niet toe aan de P&L van je organisatie. Denk eraan: team innovatie staat los van het bestaande businessmodel. Bovendien vallen metrics zoals engagement, impact op cultuur, bruikbare ideeën niet altijd uit te drukken in winst-en-verliescijfers. Bespaar je dus de hoofdpijn van een negatieve eindrekening op korte termijn. Toch op zoek naar harde cijfers? Denk dan in termen van verwachte groei en rentabiliteit, niet in gerealiseerde omzet.

Need a map?

Wil jij met je organisatie een innovatieteam op poten zetten? Doen. Het is de rendabele manier om relevant te blijven in een voortdurend evoluerende markt. Maar verwacht geen geëffend pad - pioneers take paths less traveled. Wisemen biedt je alvast een kompas en/of klankbord om je ontdekkingsreis in goede banen te leiden.

Wil je sparren over de uitdagingen van jouw innovatieteam? Drop us a line!